51. Dushakavananobba Deshava Kottade - Basavanna

కన్నడ వచనం

ದೂಷಕನವನೊಬ್ಬ ದೇಶವ ಕೊಟ್ಟಡೆ,
ಆಸೆಮಾಡಿ ಅವನ ಹೊರೆಯಲಿರಬೇಡ.
ಮಾದಾರ ಶಿವಭಕ್ತನಾದಡೆ ಆತನ ಹೊರೆಯಲು
ಭೃತ್ಯನಾಗಿಪ್ಪುದು ಕರ ಲೇಸಯ್ಯಾ,
ತೊತ್ತಾಗಿಪ್ಪುದು ಕರ ಲೇಸಯ್ಯಾ.
ಕಾಡ ಸೊಪ್ಪು ತಂದು ಓಡಿನಲ್ಲಿ ಹುರಿದಿಟ್ಟು,
ಕೂಡಿಕೊಂಡಿಪ್ಪುದು ನಮ್ಮ ಕೂಡಲಸಂಗನ ಶರಣರ

తెలుగు లిపిలో 

దూషకనవనొబ్బ దేశవ కొట్టడె
ఆసెమాడి అవన హొరెయలిరబేడ
మాదార శివభక్త నాదడె ఆతన హొరెయలు
భృత్యనాగిప్పుదు కర లేసయ్యా
తొత్తాగిప్పుదు కర లేసయ్యా
కాడ సొప్పు తందు ఓడినల్లి హురిదిట్టు
కూడి కొండిప్పుదు నమ్మ  కూడలసంగన శరణర

తెలుగు వచనం 

దూషకుడొక్క దేశమిచ్చినసరే,
ఆశజేసి అతని బరువునబడకు
మాదిగ శివభక్తుడైన ఆతని చెంత
భృత్యుడైయుండుట కడు లెస్సయ్యా ,
తొత్తైయుండుట కడు లెస్సయ్యా
అడవియాకులుదెచ్చి బాణలిన వేయించి
కూడి కొనియొప్పేరు మా కూడలసంగని శరణులు

అర్థం

దూషకులు, అవినీతి పరులను ఎట్టి పరీస్థితులలోను చేరదీయకు. వాళ్ళు దేశమిచ్చి మభ్య పెట్టినా వారి భారమున పడరాదు; ఆశ పడడము మంచిది కాదు. దోషికి కులంతో సంబంధము లేదు.
మాదిగైనా సరే శివభక్తుడైతే, దోషరహితముగా ఉంటే , అతనికి సేవకుడై ఉండుట ఉత్తమము. శివశరణులు అడవి ఆకులు తిని బ్రతుకుతారు గాని దూషకులను సహించరు.

విశ్లేషణ

ఎటువంటి వారిని చేరదీయవచ్చు, ఎటువంటివారిని దూరంగా ఉంచాలనేది స్పష్టంగా తెలిపే వచనమిది.

దూషకులుకు సహకరించరాదనేది మొదటి ప్రతిపాదన. దూషకులు తమ స్వార్థం కోసం ఇతరులను కించపరచి, వారికి మనశ్శాంతిని పోగొట్టడంలో ఆనందం పొందుతారు. వీళ్ళు తమకు తొత్తులుగా ఉండటానికి ఇతరులను మభ్యపెట్టడానికి వారికి రకరకాల ఆశలు కల్పిస్తారు. సామదానదండోపాయాలలో ఏవైనా ప్రయోగించవచ్చు. ఇలాంటివాటికి జడిసి గాని, ఆశపడి గాని వారికి సహకరించకూడదని ఖండితంగా చెప్పబడింది. చిన్న విషయంలో రాజీపడినా అటువంటివారి చెప్పుచేతలలో ఇరుక్కొని వారి అడుగులకు మడుగులొత్తవలసి వస్తుంది. కర్ణుని వంటి గొప్ప యోధుడు కూడా ఇటువంటి కారణంవల్లనే సుయోధనునికి సహకరించవలసి వచ్చింది.

మన సమాజంలో వర్ణవ్యవస్థ ప్రభావంవల్ల దోషం ఎవరిదైనా, దోషాన్ని విస్మరించి తమ కులంవాళ్ళకి, ప్రాంతంవాళ్ళకి కళ్ళుమూసుకొని తొత్తు పలకడం చాలా సాధారణమైన విషయం. ఈ బలహీనతను అదునుగా చూసుకొని తమ స్వార్థంకోసం తప్పులుచేసి  తమ కులాన్ని, బంధువర్గాన్ని  వాడుకుంటూ తప్పించుకునే వారిని చాలామందిని చూస్తుంటాము. ఈ విషయాన్నీ తీవ్రంగా నిరసించారు బసవన్న.

శివభక్తి అంటే కేవలం విభూతి, రుద్రాక్షలు ధరించడం కాదు. తప్పులు చేస్తూ శివుణ్ణి పూజించడమూ కాదు. వీరశైవులు సదాచారాన్ని పాటించాలి. ధర్మాన్ని వదిలినవాడు శివభక్తుడు కాజాలడు, శివభక్తుడని పిలవబడడు.

ఇక శివభక్తికి కులంతో ఎటువంటి సంబంధంలేదు. మాదిగగా పుట్టినా సరే శివభక్తుడైతే, ధర్మ మార్గంలో నడిస్తే, అతనికి ఊడిగం చేయమన్నారు బసవన్న.  వీరశైవుల పాటించే ఆచారాలలో భృత్యాచారం ఒకటి. ఇక్కడ శరణులు ఇతర శరణులకు శరణార్థులై సుశ్రూష చేస్తారు. ఒక శివభక్తునికి కైంకర్యం చేసేటప్పుడు అతని కులం అడ్డురాకూడదు. ఇలా భక్తిమార్గాన్ని, మంచితనాన్ని కూడగట్టి నిష్పక్షపాత సమాజాన్ని నిర్మించడం శివశరణుల లక్ష్యం. శరణులు తమకు తినడానికి అన్నం కరువైనా సరే ధర్మాన్ని మాత్రం వదిలి పెట్టారు. అడవి ఆకులు తినైనా బ్రతుకుతారు గాని శివభక్తుల పట్ల కులరహితసమానత్వాన్ని, దుర్మార్గంపట్ల వ్యతిరేకతను వదులుకోరు.

ఈనాటి సామాజిక వ్యవహార శైలిని చక్కబరచుకోవడానికి  అతి ముఖ్యమైన వచనమిది. ఈ విషయాన్ని ఖచ్చిత్తంగా పాటిస్తే, తమకు సహకారం దొరకదని తెలిస్తే, దుర్మార్గులు ఎటువంటి గుడిలోకైనా, మఠంలోకైనా అడుగుపెట్టడానికి భయపడతారు. మంచి వాళ్లకు మాత్రమే ప్రోత్సాహం లభిస్తే, దైవభక్తి- ఆస్తికత్వం పెరుగుతాయి. ధర్మం నిలబడుతుంది.

శరణు శరణార్థి!!!


Meaning:

Don't ever take side of a libeler or an impious individual even if he offers a kingdom in return; such a mistake in greed is inappropriate. Offense has no relation to ones caste. 
If a cobbler is a Shiva's devotee, and stays pious, you would rather aid him as a servant; rather be his toady. Sharanas prefer to live on fried forest leaves than to be in an impious association.

Analysis:

This vachana advises on using discretion while selecting the types of people you associate with.

First advise is to keep away from impious and liberers even if they offer favors in return. Liberers believe in taking advantage of their caste or community for their own benefit. They cause harm and incite unrest to the society. They try to escape from their misdeeds by hiding behind their kin and/or caste. They don't shy away from showing the strength of their community to silence others. They may offer favors to gain support. However, know that simplest compromise may lead to disaster, as you would be under emotional blackmail from that point on and would be obligated to support them even if they are wrong. An example of such an instance is Karna from Mahabharata who in spite of his valour, subjugated himself to Suyodhana; while he knew he was on the wrong side, he was helpless. 

Caste system had a major influence in our society. Sometimes the judgement of right vs wrong is significantly influenced by the caste of the involved. It is not uncommon to see people using caste to their advantage and to escape from their misdeeds. This is vehemently opposed by Basavanna.

Devotion to Shiva doesn't just mean wearing Vibhuti and Rudrakshas. Neither does it mean that we  just pray everyday and continue on the same path that causes harm to the society. Veerashaivam expects you to follow "Sadaachara", the righteous path to be called a Shiva Bhakta. One who veers away from this path is not called a Shiva Bhakta. So, righteousness and devotion are inseparable for  one to be a real Shiva Bhakta.

In addition, such devotion has no relation to caste. Basavanna advised that we should subjugate ourselves as a slave to a shiva-bhakta even if he was born as a cobbler or a pariah. Veerashaivas follow "Bhrityaachara" as one of the five acharas. This process requires a sharana to serve other sharanas as slaves. While following bhrityachaara, a sharana's former caste should never be accounted for. Sharanas have consolidated philosophical thoughts giving due consideration to social equality and impartiality.  As said in this vachana, they have taken a rigid stance of dying out of hunger or accepting a life feeding on jungle-leaves than to get out of their belief in anti-caste and anti-nepotism. 

This vachana acquires a lot of prominence in the current state of affairs. If the intent of this vachana is followed to principle, the temples and mathas wouldn't allow corrupt and impious personnel on their premises. This in turn increases belief in god and establishment of dharma.

Sharanu Sharanaarthi!!

50. Koluvane Maadiga Holasu Timbavane Holeya - Basavanna

కన్నడ వచనం 
ಕೊಲುವನೇ ಮಾದಿಗ, ಹೊಲಸು ತಿಂಬವನೇ ಹೊಲೆಯ
ಕುಲವೇನೋ ಅವಂದಿರ ಕುಲವೇನೋ  !
ಸಕಲಜೀವಾತ್ಮರಿಗೆ ಲೇಸನೇ ಬಯಸುವ
ನಮ್ಮ ಕೂಡಲಸಂಗನ ಶರಣರೆ ಕುಲಜರು

తెలుగు లిపిలో 

కొలువనే మాదిగ, హొలసు తింబవనే హొలెయ

కులవేనో  అవందిర కులవేనో!

సకలజీవాత్మరిగె లేసనే బయసువ 

నమ్మ కూడలసంగన శరణరె కులజరు    

తెలుగు వచనం

చంపువాడే మాదిగ, నీచము తినువాడే అంటరానివాడు 

కులమేదో అట్టి కులమేదో?!

సకలజీవాత్ములను  ప్రేమతో జూచెడి 

మా కుడలసంగని శరణులే కులజులు

అర్థం
కులమే ఎంచ వలసి వచ్చిన, జీవులకు హాని చేయువాడు మాదిగ. ఇతర జీవుల మాంసమును భక్షించు వాడు అంటరానివాడు. అంతే తప్ప ఇక వేరే కులమే లేదు. శివుని విభూతులైన సకల జీవులను ప్రేమతో చూడాలి. అలాంటి పద్ధతి పాటించే శివ శరణులే ఉత్తమ కులవంతులు.

విశ్లేషణ

వీరశైవులు కులవివక్షను పాటించరని, శివ భక్తులందరిని ఒకే విధంగా ఆదరిస్తారని ఇది వరకు చర్చించుకున్నాము.  ఇక్కడ జీవకారుణ్యమును బట్టి ఉచ్ఛనీచములను నిర్ణయించారు బసవన్న.

శివశరణులు పాటించే నియమాలలో అహింస, సర్వ భూతదయ చాలా ముఖ్యమైన విషయములు. "లింగం సర్వమయం జగత్" అని నమ్మడం వల్ల  కేవలం ఉదర పోషణార్థమే కాకుండా  బలి తర్పణాదులలో యోగ్యమని చేయబడుచున్న హింసను తుచ్ఛములని తిరస్కరించారు. ఎలాంటి విషయంలోనూ జీవహింస కూడదని నమ్మిన వారు వీరశైవులు. అందుకే యజ్ఞములో బలి, జీవహింస ఉంటాయని యజ్ఞాన్ని కూడా సమ్మతించరు. వీరి నిత్య జీవన విధానంలో యజ్ఞము నిషిద్ధము. ప్రాణులన్నీ ఆ శివుని సంతానమే అని దయతో చూసే వీరశైవులు దేనిని చంపరు.

అంతేగాక వీరశైవులు చాలా నిష్ఠ గలిగిన శాకాహారులు (vegetarians).  అభక్ష్యభక్షణము, ఆపేయపానములు, అంటే భావిపాకములైన తిను పదార్థము, త్రాగు పానీయము ఏదైనా సరే వీరు ముట్టుకోరు. మాంసము, మద్యము,మాదక ద్రవ్యములు, పొగ వంటివన్నీ నిషిద్ధములు - ఎట్టి పరిస్థితులలోను వాటి జోలికి వీరశైవులు పోరాదు. జీవుని ఆధ్యాత్మిక ఉద్ధరణకు తీసుకునే అన్నము చాలా ముఖ్యము. తినే అన్నములోని సూక్ష్మభాగం బుద్ధికి శక్తినిస్తుందని శాస్త్రము చెబుతుంది.  హింసతో కూడిన పదార్థము ఏదైనా దాని సూక్షము బుద్ధిపై ప్రభావము చూపుతుంది, తమో గుణాన్ని పెంచుతుంది. కాబట్టి ఆధ్యాత్మిక బాటలో నడిచే వారు శాకాహారులుగా ఉండటం చాలా ముఖ్యం - వినా వేరే మార్గము లేదు. అహింసాధర్మాన్ని తమ కులశీలమని ఆజన్మాన్తము పాటిస్తారు వీరశైవులు. అందుకే శరణులే ఉత్తమ కులజులు.

ఈనాడు మనం ధర్మము శాస్త్రజ్ఞానము తెలియక నియమమును తప్పుతున్నాము. కొందరు వంశపారంపర్యంగా  అహింస తప్పని తెలిసినా, మాంసాహారము/మద్యపానము నిషిద్ధమని తెలిసినా ఆ విషయాన్ని సదుపాయంకొరకో, జిహ్వచాపల్యంకొరకో విస్మరిస్తున్నారు. సమాజంలో ఇతరులతో కూడి ఉండాలంటే, వారితో వ్యాపారము చేయాలంటే ఇవి అవసరం అని వీళ్ళు చెప్పే సాకు. ఇంకొందరు శాకాహారంలో బలం ఉండదని పిల్లలకు చిన్నప్పటి నుంచే నీచమును తినిపిస్తున్నారు. ఇంకొందరు తాము నిష్ఠగా ఉన్నా తమ పిల్లలు చేస్తే, వారికి తప్పొప్పులు చెప్పకుండా, వారికి స్వీయనిర్ణయ స్వేచ్ఛ (freedom to decide) ఇస్తున్నామని చెప్పుకొని తమను తాము భ్రమ పెట్టుకుంటున్నారు. ఇటువంటి వ్యవహారంవల్ల ముందు తరాల వారికి  వీరశైవులు శాకాహారులనే  సంగతే తెలియదు. ఇక వారి జ్ఞానార్జన, తరించడం చాలా దూరపు మాట. మీ పిల్లలు తామసిక ఆహారములకు దూరంగా  బ్రతకడం వీరశైవ సమాజంలో పుట్టడంవల్ల వారికి కలిగే అదృష్టం. శరణ మార్గంలో జీవించడం వారికి జన్మతారా సంక్రమించిన హక్కు.  దాన్ని వారికి తెలియకుండానే వారికి దూరంచేసే అధికారం మీకు ఎవరిచ్చారు?

 వీరశైవము సంపూర్ణంగా ఆధ్యాత్మిక మార్గము; దీనికి శివజ్ఞానము, శివజీవైక్యము తప్ప వేరే ధ్యేయమే లేదు. మరి అటువంటి వారికి అన్నము యొక్క సంస్కారము ఎంత ముఖ్యమో మీరే ఊహించండి!! వీరశైవులు పాటించే సదాచారంలో శీలవంతులవడం ముఖ్యము. ఇందులో ఐదవ శీలమైన "సంబంధ శీలము" కోసము  శివమార్గములో భావిపాకములైన తామసాహారములు విడువవలెనని నిర్ణయించబడి ఉన్నది.

 మరి "ఎటువంటి ఆహారం తీసుకోవాలి?" అనే ప్రశ్న తలెత్త వచ్చు. దీనికి ఒకే కొలబద్దను నిర్ణయించింది మనధర్మము. అదే "ప్రసాదము". వీరశైవులు ఏది తిన్నా శివునికి నివేదించి తినడం అలవాటు చేసుకోవాలి; శివనివేదనం కానిదేదైనా సరే స్వీకరించకూడదు. దీనివల్ల తినే పదార్థము సంస్కరించబడుతుంది. అంతే గాక, శివునికి నివేదించాలి గనుక ఏదిబడితే అది తినే అవకాశం ఉండదు; కేవలం సాత్విక పదార్థం  మాత్రమే నివేదన చేసి, ఆ ప్రసాదాన్ని మాత్రమే భోజనం చేస్తాము. ఇది నిత్యం ఇంట్లో పాటించడం వల్ల, భావితరాల వారు కూడా అదే నేర్చుకుంటారు; ఆరోగ్యంగా ఉంటూ తరిస్తారు కూడా.


శరణు శరణార్థి!!!

49. Entahavanaadadenu Lingava Muttadavana Keelujaati - Basavanna

కన్నడ వచనం 
ಎಂತಹವನಾದಡೇನು, ಲಿಂಗವ ಮುಟ್ಟದವನೆ ಕೀಳುಜಾತಿ.
ಕುಲವಹುದು ತಪ್ಪದು ಲಿಂಗ ಮುಟ್ಟಲೊಡನೆ,
ಹೊನ್ನಹುದು ತಪ್ಪದು ಪರುಷ ಮುಟ್ಟಲೊಡನೆ.
ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವನೊಲ್ಲ ಸರ್ವಸಂದೇಹಿಗಳ

తెలుగు లిపిలో
ఎంతహవనాదడేను, లింగవ ముట్టదవన కీళుజాతి
కులవహుదు తప్పదు లింగ ముట్టలోడనె ,
హొన్నహుదు తప్పదు పరుష ముట్టలోడనె.
కూడలసంగమదేవనొల్ల సర్వ సందేహిగళ!!

తెలుగు వచనం
ఎంతవాడైతేనేమి, లింగము ముట్టనివానిది హీనజాతి
కులవంతుడగును తప్పదు లింగము ముట్టగనె
బంగారమగును తప్పదు పరుషము ముట్టగనె
కూడలసంగమదేవుడొల్లడు సర్వసందేహులను!!

అర్థం
ఎంతటివాడైనా లింగవంతుడు కాకపొతే వాడు హీనుడే. లింగవంతుడైన వాడే ఉత్తమ కులవంతుడు. దీనిపై సందేహ పడితే శివునికి నచ్చదు.

విశ్లేషణ

వీరశైవుల కులవిచారణ చేయవలసి వస్తే వారిని ఎలా గ్రహిస్తారో తెలిపే ఒక వచనం ఇది.

ఉచ్చనీచములు ఎంచుతూ ఉండెడి వారు మనకు ఈనాటికి తారసపడుతూ ఉంటారు. కొందరు వీరశైవులను, మీరు యజ్ఞోపవీతము (జంధ్యము) ధరించరు కాబట్టి శూద్రులతో సమానమని అభిప్రాయపడే వారు కూడా తారస పడ్డారు. అయితే అటువంటి వారికి సమాధానమే ఈ వచనం.

సాధారణ హైందవ సాంప్రదాయములో బ్రాహ్మణ, క్షత్రియ, వైశ్య, శూద్ర, అంత్యజులనే వ్యవహారము మనము నిత్యమూ చూసేదే. వీరిలో బ్రాహ్మణులు అందరికీ పూజ్యులని వైదిక ధర్మాన్ని పాటించేవారు నమ్ముతారు.

వీరశైవులు పాటించేది శరణ సాంప్రదాయం. ఇది శివునిచే చేయబడిన వ్యవస్థ. లింగధారులైన వారు ఎవరైనా సరే, వారు శివలింగ సంపర్కము చేత పూర్వసంస్కారమును విడిచి శివగణములలో భాగమవుతారు. భక్తిగల వారు ఎవ్వరైనా స్వీకరించ గలిగే ధర్మము ఇది.  అటువంటి వారికి పూర్వపు జాతిభేదములు అంటవు.  గురుబోధ, దీక్షా సంబంధము చేత, లింగము తాకిన వెంటనే వీరి పూర్వ జాతి బేధము విడిపోతుంది. వీరు విశుద్ధులై అత్యాశ్రమ ధర్మము వారవుతారు. అంటే కులాతీతులు, అంటూ-ముట్టు  వంటి దోషములకు అతీతులు. వీళ్ళు ప్రత్యేకంగా యజ్ఞోపవీతం ధరించరు - లింగమే వీరికి యజ్ఞోపవీతం.  లింగధారణమువలన వీరు నిత్య శుచిర్భూతులు అవుతారు. ఉదాహరణకు వీళ్ళు గర్భగుడిలోకి ప్రవేశించి శివలింగాన్ని స్పృశించ వచ్చు. స్మశానంలో తిరిగినా దోషము ఉండదు.

==========
సిద్ధాంత శిఖామణి, 10వ పరిచ్ఛేదములోని శ్లోకాలను మళ్ళీ ఒక్కసారి చూద్దాము:

34
విశుద్ధాః ప్రాకృతాశ్చేతి ద్వివిధా మానుషాః స్మృతాః
శివసంస్కారిణః శుద్ధాః ప్రాకృతా ఇతరే మతాః ||

విశుద్ధులు, ప్రకృతులు అని మనుషులను రెండు విధములుగా స్మృతులు విభజించాయి. శివసంస్కారము పొందిన వారు విశుద్ధులు. ఇతరులు ప్రాకృత మతస్తులు. వీరి సాంప్రదాయాలు వేరేగా ఉంటాయి అని గ్రహించాలి. శివదీక్ష స్వీకరించిన శరణులంతా విశుద్ధులుగా మారినవారు.

35.
వర్ణాశ్రమాది ధర్మాణాం వ్యవస్థా హి ద్విధా మాతా|
ఏకా శివేన నిర్దిష్టా, బ్రహ్మణా కథితా పరా ||

వర్ణాశ్రమ ధర్మముల వ్యవస్థ రెండు రకాలు. మొదటిది శివునిచేత నిర్దిష్ఠమైనది - ఇది విశుద్ధులు పాటించేది.

రెండవది బ్రహ్మ చేత చెప్పబడినది - అది సాధారణంగా మనకు కనబడే బ్రాహ్మణ, క్షత్రియ, వైశ్య, శూద్ర, అంత్యజుల వ్యవస్థ. విశుద్ధులు దీన్ని పాటించరు.వాళ్ళు శివుని మార్గంలోనే ఉంటారు.

==================

ఈ సాంప్రదాయము ప్రకారము, లింగధారి కాని వాడు బ్రాహ్మణుడైనా సరే, అతడు గణవ్యవస్థలో ఉన్న లింగవంతునితో పోలిస్తే తక్కువ వాడిగానే పరిగణింపబడతాడు. భక్తి పూర్వకముగా శివదీక్షాపరుడై శివలింగ ధారణ చేసిన వాడు పూర్వ జాతితో సంబంధము లేకుండా వెంటనే ఉత్తమ కులజుడవుతాడు అని ఆగములు చెబుతున్నాయి. పరుషము తగిలినప్పుడు లోహము బంగారము కాక తప్పదు - అదే విధంగా భక్తి పూర్వకముగా లింగము ధరించినవాడు ఉత్తమకులజుడు కాక తప్పదు. ఇందులో ఎటువంటి సందేహము లేదని గ్రహించాలి. సందేహపడితే శివుడు అనుగ్రహించడని బసవన్న చెబుతున్నారు.

శాస్త్రము తెలిసిన వారు అందరూ శివాచారులైన లింగధారులను పూజిస్తారు. లింగధారులు మాత్రము కేవలం లింగధారులకే శరణార్థులు. లింగధారికాని వ్యక్తి  బ్రాహ్మణుడైనా అతని  పాదాలను ముట్టుకుంటే, ఆ బ్రాహ్మణునికి  దోషము - కాబట్టి లింగధారులు, లింగవంతులు కానివారిని పూజించరు. బ్రాహ్మణులే లింగధారులను పూజిస్తారు.

అయితే ఈనాటి వీరశైవులకు ఒక గమనిక. ఇక్కడ చెప్పే గొప్పతనము భక్తితో కూడిన దీక్షవల్ల కలిగేది. కేవలం ఒక వీరశైవుని ఇంట్లో పుట్టినందుకు ఉచితంగా లభించేది కాదు. ఇలా దీక్షను స్వీకరించిన వారు తమ అహంకారాన్ని వదిలి శివోహ భావనతో, నిత్య శివస్మరణలో, త్రిసంధ్యలలో శివారాధనలో, లింగాంగ సామరస్యంతో ఉంటారు. అటువంటి వారికి వర్తించేది ఈ శివగణత్వము. కాబట్టి పైన చెప్పిన దాన్ని అపార్ధం చేసుకొని గొప్పదానానికి పోకూడదని విజ్ఞప్తి.

ఇక్కడ చెప్పినది ఊరికే మేము లింగాయతులమని గర్వపడడానికి కాదు, రెండు కారణాల వల్ల:

మొదటిది, బసవన్న చెప్పినట్లు  ఎటువంటి సందేహమునకు తావులేకుండా, శివునిపై అపారమైన నమ్మకమును ఏర్పరచుకొని లింగవంతులు తాము ఎవరికన్నా తక్కువవారము కాదనే ధీమాతో బ్రతకాలి.  ఇతరులను తక్కువగా చూడకూడదు; అలాగని తాము తక్కువవారము కాదన్న విశ్వాసము కలిగి, ఎవరైనా ప్రశ్నిస్తే సమాధానము చెప్పగలిగే శాస్త్ర జ్ఞానము కలిగి ఉండాలని.

రెండవది, "శరణసాంప్రదాయం ఇంత గొప్పదా?" అన్న కుతూహలాన్ని పెంచడానికి.  ఇటువంటి గొప్పదనమును పొందాలంటే ఈ శరణ సాంప్రదాయంలోని నియమాలను తెలుసుకొని పాటించాలనే కోరిక కలగవచ్చు. పేరుకు లింగధారులము అనుకుంటే సరిపోదు, తెలుసుకోవలసింది చాలా ఉంది అనే భావన కలిగితే అన్వేషణ ప్రారంభమవుతుంది.

శరణార్థులై ఉంటే ఉత్తమత్వము, గౌరవము అప్రయత్నంగానే వచ్చి చేరతాయి.

శరణు శరణార్థి!!

45. Uttamakuladalli Huttida 46. Settiyandene Siriyaalana 47. Appanu Namma Maadara Chennayya 48. Hiriyayya Shvapachayya - Basavanna

కన్నడ వచనం 

ಉತ್ತಮಕುಲದಲ್ಲಿ ಹುಟ್ಟಿದೆನೆಂಬ
ಕಷ್ಟತನದ ಹೊರೆಯ ಹೊರಿಸದಿರಯ್ಯಾ,
ಕಕ್ಕಯ್ಯನೊಕ್ಕುದನಿಕ್ಕ ನೋಡಯ್ಯಾ,
ದಾಸಯ್ಯಾ ಶಿವದಾನವನೆರೆಯ ನೋಡಯ್ಯಾ,
ಮನ್ನಣೆಯ ಚೆನ್ನಯ್ಯನೆನ್ನುವ ಮನ್ನಿಸ.
ಉನ್ನತ ಮಹಿಮ,
ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಾ, ಶಿವಧೋ ಶಿವಧೋ !

తెలుగు లిపిలో 

ఉత్తమకులదల్లి హుట్టిదెనెంబ 

కష్టతనద హొరెయ  హొరిసదిరయ్య ,

కక్కయ్యనొక్కుదనిక్క నోడయ్యా,

దాసయ్య శివదానవ నెరెయ నోడయ్యా,

మన్నణెయ చెన్నయ్యనన్నువ మన్నిస 

ఉన్నత మహిమా,

కూడలసంగమ దేవ, శివధో  శివధో  

తెలుగు వచనం 

ఉత్తమకులమందు పుట్టితినన్న
కష్టతనపు బరువు భరియింపకుమయ్య
కక్కయ్యమెతుకులేయడు  చూడయ్యా
దాసయ్య మజ్జిగపోయడు చూడయ్యా
మన్ననలొందు చెన్నయ్య నను మన్నించడు
ఉన్నత మహిమాకర  కూడల సంగమ దేవ,   శివశివా, శివశివా !!

అర్థం
ఉత్తమ కులమందు పుట్టినానన్న మాట నా నోట రానివ్వకు.  ఇతరుల నోట కూడా నా గురించి అటువంటి పదములు రానివ్వకు. అది వినబడిన శివశరణుల ప్రసాదము లభించదు. వారికి దూరమైపోతాను.

-----------------


కన్నడ వచనం 

ಸೆಟ್ಟಿಯೆಂದೆನೆ ಸಿರಿಯಾಳನ
ಮಡಿವಾಳನೆಂಬೆನೆ ಮಾಚಯ್ಯನ
ಡೋಹರನೆಂಬೆನೆ ಕಕ್ಕಯ್ಯನ
ಮಾದಾರನೆಂಬೆನೆ ಚೆನ್ನಯ್ಯನ
ಆನು ಹಾರುವನೆಂದಡೆ ಕೂಡಲಸಂಗಯ್ಯ ನಗುವನಯ್ಯಾ.

తెలుగు లిపిలో

సెట్టియెందెనె సిరియాళన?

మడివాళ నెంబనె మాచయ్యన?

డోహారనెంబనె కక్కయ్యన?   

మాదరనెంబనె చెన్నయ్యన?

ఆను హారువనెందెండె కూడల సంగయ్య నగువనయ్య!!

తెలుగు వచనం    

శెట్టియందునే సిరియాళుని?
చాకలియందునే మాచయ్యను?
డోహారుడందునే కక్కయ్యను?
మాదిగయందునే చెన్నయ్యను?
నేను  అగ్రజుడననుకొనిన  కూడల సంగయ్య నవ్వునయ్య!!

అర్థం
శివశరణులను వారి జన్మము వృత్తి ప్రకారము వేరు చేస్తే శివునికి నచ్చదు. నవ్వుతాడు.

-----------------------

కన్నడ వచనం 

ಅಪ್ಪನು ನಮ್ಮ ಮಾದಾರ ಚೆನ್ನಯ್ಯ,
ಬೊಪ್ಪನು ನಮ್ಮ ಡೋಹರ ಕಕ್ಕಯ್ಯ,
ಚಿಕ್ಕಯ್ಯನೆಮ್ಮಯ್ಯ ಕಾಣಯ್ಯ,
ಅಣ್ಣನು ನಮ್ಮ ಕಿನ್ನರ ಬೊಮ್ಮಯ್ಯ,
ಎನ್ನನೇತಕ್ಕರಿಯರಿ, ಕೂಡಲಸಂಗಯ್ಯಾ

తెలుగు లిపిలో 
అప్పను నమ్మ మాదరచెన్నయ్య
బొప్పను నమ్మ డోహార కక్కయ్య,
చిక్కయ్యనెమ్మయ్య కాణయ్య,
అణ్ణను నమ్మ కిన్నర బొమ్మయ్య,
ఎన్ననేతక్కరియరి కూడలసంగయ్య?

తెలుగు వచనం 
మాదర చెన్నయ్య నా అప్ప
డోహార కక్కయ్య నా పెద్దప్ప
చూడయ్యా, చిక్కయ్య నా చిన్నయ్య
కిన్నర బొమ్మయ్య నా అన్నయ్య
మరినన్నెందుకుపిలువవు కూడలసంగయ్యా?

అర్థం
నీ శరణులనందరినీ వారి వారి జాతి బీదములను ఎంచక, శివధర్మానువర్తనుడనై వారినందరినీ నా ప్రియ బంధువులుగా భావిస్తున్నాను. నీ శరణులకు ఆప్తుడనైన నన్నెందుకు పట్టించుకోవట్లేదు? అంటే శివునికి చేరువవ్వాలంటే బీద-గొప్ప, వర్ణభేదములు వంటిని విడిచి శివశరణులనందరినీ తన ఆప్తులవలే భావించాలి, పూజించాలి.
----------------------

కన్నడ వచనం
ಹಿರಿಯಯ್ಯ ಶ್ವಪಚಯ್ಯ,
ಕಿರಿಯಯ್ಯ ಡೋಹರ ಕಕ್ಕಯ್ಯ,
ಅಯ್ಯಗಳಯ್ಯ ನಮ್ಮ ಮಾದಾರ ಚೆನ್ನಯ್ಯ.
ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವಾ,
ನಿಮ್ಮ ಶರಣರು ಎನ್ನ ಸಲಹುವರಾಗಿ

తెలుగు లిపిలో

హిరియయ్య శ్వపచయ్య,
కిరియయ్య  డోహార కక్కయ్య,
అయ్యగళయ్య మాదర చెన్నయ్య
కూడలసంగమదేవా నిమ్మ శరణరు ఎన్న సలహువరాగి

తెలుగు వచనం

పెద్దయ్యయ్యి శ్వపచయ్య,
చిన్నయ్యయ్యి  డోహార కక్కయ్య,
అయ్యలకయ్యయ్యి  మాదర చెన్నయ్య
కూడలసంగమదేవా మీ శరణులు నన్ను అక్కునజేర్చిరి

అర్థం
శివశరణుల దయ వలన నేను వారి దెగ్గర వాడనైతిని. వారే నా ఆప్తులు, బంధువులు. వారే నన్ను చేరదీసినవారు.

---------

వ్యాఖ్యానం

వీరశైవ సాంప్రదాయంలో శివభక్తులందరూ సమానులేనని కుల బేధం ఉండదని దేవసహిత భక్త మనెగె బందరె అనే వచనంలో చర్చించుకున్నాము. అయితే బసవన్న మాటల వాడే కాదు చేతల వాడు అని నిరూపించే వచనాలు పైవి.  గౌరవం కులాన్ని బట్టి, పుట్టుకను బట్టి కాదని,  శరణుడు ఏ కులములో పుట్టినా, శరణుడైనందున వారి కులమును ఎంచరాదని బసవన్న నమ్మాడు.

పుట్టింది బ్రాహ్మణుడిగా, పెరిగింది అగ్రహారంలో.  ఇతరులను తక్కువ వాళ్ళుగా చూడడం తప్పన్న తలంపు కూడా కలుగని కాలమది. వ్యవస్థలో మిగిలిన కులాలవారు మమ్మల్ని తక్కువగా చూస్తున్నారు అని, వ్యతిరేకించాలని జ్ఞానం ఉండే  కాలం కాదు. విధించబడిన సాంప్రదాయాలను నమ్మి అలాగే జీవనం గడిపే సమాజం ఆనాటిది.

బసవన్న తనను గురువుగా భావించి ఇతరులు తనను పూజించండని ఉద్దేశించే పలుకులు ఎక్కడా కనబడవు. పైగా  ఎనగింత కిరియరిల్ల, శివభక్తరిగింత హిరియరిల్ల!  అంటూ తాను ఇతర శరణులకన్నా తక్కువవాడనని శివునిపై ప్రమాణం చేసాడు. అలానే శివశరణుల పాదోదకాన్ని, ప్రసాదాన్ని స్వీకరించేవాడు. కక్కయ్య ఎంగిలి మెతుకులు ప్రసాదంగా తీసుకునేవాడు. తన ఉత్తమకులంలో పుట్టానని నన్ను వేరు చేయకండని బసవన్న వాపోయారు.బసవన్న గొప్పవాడని  తాను తలచినా,  ఇతరులు ఆలోచించినా వెంటనే తనకు ఆప్తులైన శరణులు దూరమవుతారు. కక్కయ్య ప్రసాదం పెట్టడానికి జంకుతాడు, దాసయ్య మజ్జిగ పొయ్యడానికి ఆలోచిస్తాడు. చెన్నయ్య తనతో కలసి కూర్చోవడానికి  భయపడతాడు. అయితే దీన్ని చమత్కారంగా వాళ్లు తనకన్నా గొప్పవారని చెప్పడానికి, తనను కోప్పడతారని బసవన్న చెప్పుకున్నాడు.

వృత్తి అనేది కేవలం సమాజంలో బ్రతకడానికి చేయవలసిన ధర్మంగా శరణులు బ్రతుకుతారు. ఎంతటి శివభక్తులైనా "ధర్మార్జితేన ద్రవ్యేణ తృప్తిశ్చ కురుతే సదా గురులింగ జంగమానాం" అని నమ్మే వారు. తాము ధర్మ ప్రకారము కష్టపడి సంపాదించిన  వస్తువులు మాత్రమే గురువు, జంగమ, లింగ అర్చనలకు ఉపయోగిస్తారు.  తమకు తగిన వృత్తిలో పనిచేస్తారు; పనిని మానరు. ఎలాంటి వృత్తిలో ఉన్నా శివశరణులైనందున దాని ప్రకారం వారిని వర్ణ వ్యవస్థతో విభజించడం కుదరదు. అందుకే శివశరణుడైన సిరియాళుడు వ్యాపారం చేసేవాడు కాబట్టి అతన్ని శెట్టి అనవచ్చునా? శరణుల బట్టలను ఉతికే మడివాళ మాచయ్యను చాకలి అనవచ్చునా?  చర్మకారుడైన కక్కయ్యను డోహారుడనవచ్చునా? శరణులకు చెప్పులు కుట్టే మాదయ్యను మాదిగయనవచ్చునా? అని ప్రశ్నించాడు బసవన్న.

సిద్ధాంత శిఖామణి, 11వ పరిచ్ఛేదము, 54 వ శ్లోకము

బ్రాహ్మణః క్షత్రియోవాzపి వైశ్యో వా శూద్ర ఏవ వా|
అంత్యజో వా శివే భక్తః శివవన్మాన్య ఏవ సః||

బ్రాహ్మణుడైనా, క్షత్రియుడైనా, వైశ్యుడైనా, శూద్రుడైనా, అంటరానివాడని దూరముంచే  పంచముడైనా ఎవరైనా సరే శివభక్తికలిగి ఉన్నట్లయితే శివుని వలే గౌరవనీయుడవుతాడు. అంటే శివభక్తులకు వర్ణముతో సంబంధము లేదు - భక్తుడు శివునితో సమానముగా మాన్యుడు.

55వ శ్లోకం
శివభక్తి సమావేశే క్వ జాతి పరికల్పనా|
ఇంధనేష్వగ్నిదగ్ధేషు కో వా భేదః ప్రకీర్త్యతే ||

శివభక్తి కలిగిన జీవునికి పూర్వపు జాతి భేదముల (బ్రాహ్మణ, క్షత్రియ, వైశ్య, శూద్ర, అంత్యజ మొదలైన) పరికల్పన కుదరదు. అగ్నిలో దగ్ధమైన ఇంధనంలో (కట్టెలు, పుల్లలు, మొక్కలు వంటి వాటి భస్మంలో)  భేదములు గుర్తించడం ఎలా కుదరదో అలాగే శివభక్తుల పూర్వజాతిని ఎంచడం కుదరదు.


బసవన్న వీరశైవ ధర్మాన్ని నమ్మి నిరూపించడానికి అవతరించాడు. అందుకే శరణులను తన ఆప్తులుగా భావించాడు. మాదర చెన్నయ్యను తన తండ్రిగా చెప్పుకున్నాడు. డోహార కక్కయ్యను పెదతండ్రిగా పిలిచాడు. చిక్కయ్యను పినతండ్రియన్నాడు. కంసాలి కిన్నర బ్రహ్మయ్యను అన్నయ్య అన్నాడు. శివశరణుల సాంగత్యములో ఉండే వారంటే శివునికి ఇష్టం. కాబట్టి వీరి సంబంధినైన నన్ను చేరదీయమని శివుని వేడుకున్నాడు.

 ఇంకో వచనంలో శ్వపచయ్య  పెద్దయ్యగా,  డోహార కక్కయ్య చిన్నయ్యగా,  మాదర చెన్నయ్య తాతగా తనను ప్రేమతో చేరదీసారని చెప్పుకున్నాడు; వారి ప్రేమ వల్ల తాను తరిస్తానని భావించాడు. వారందరినీ తను చేరదీసానన్న మాట ఎప్పుడూ అనలేదు. శరణుల ఆశీర్వాదంతో తాను తరిస్తున్నానని నమ్మాడు. ఇది భక్తునికి, భక్తిలేని వానికి ఉండే వ్యత్యాసం.

ఈనాడు మానవుల సమానత్వం గురించి పోరాడేవారు ఉన్నారు.  తేడా ఏంటంటే ఆనాడు బసవన్న సమానత్వం కోసం భక్తిని పంచాడు; ఈనాడు సమానత్వం పేరుతో ద్వేషాన్ని పంచుతున్నారు.  ఫోటోలు దిగడానికి చీపురుకట్టలు పట్టే వారు, రోడ్లు ఊడ్చే వారు చాలామంది తగులుతారు. తమ పుట్టు పూర్వోత్తరాలను వదిలి తాము నమ్మిన సిద్ధాంతం ప్రకారము ఇతరులను తమ బంధువులుగా తలచే వాళ్ళు ఎంతమంది?

సుమారు వెయ్యి సంవత్సరాల పూర్వం , వర్ణ వ్యవస్థ నాటుకుపోయిన కాలంలోసిద్ధాంత శిఖామణిలో నేర్పిన సాంప్రదాయాన్ని నిలపడానికి జాతి భేదములు లేకుండా  తనను తాను తక్కువ చేసి చూపుకునే బసవన్న వంటి సంస్కర్తను ఏ దేశంలోనైనా  ఊహించగలమా?

శరణు శరణార్థి !!!