33. Tanage Munuvarige - Basavanna

కన్నడ వచనం 

ತನಗೆ ಮುನಿವರಿಗೆ ತಾ ಮುನಿಯಲೇಕಯ್ಯ ?
ತನಗಾದ ಆಗೇನು ? ಅವರಿಗಾದ ಚೇಗೇನು ?
ತನುವಿನ ಕೋಪ ತನ್ನ ಹಿರಿಯತನದ ಕೇಡು.
ಮನದ ಕೋಪ ತನ್ನ ಅರಿವಿನ ಕೇಡು.
ಮನೆಯೊಳಗಣ ಕಿಚ್ಚು ಮನೆಯ ಸುಟ್ಟಲ್ಲದೆ
ನೆರೆಮನೆಯ ಸುಡದು ಕೂಡಲಸಂಗಮದೇವ.

తెలుగు లిపిలో 

తనగె మునివరిగె తా మునియలేకయ్య?
తనగాద ఆగేను? అవరిగాద చేగేను?
తనువిన కోప తన్న హిరియతనద కేడు 
మనద  కోప తన్న అరివిన  కేడు  
మనెయొళగణ కిచ్చు మనెయ సుట్టల్లదె 
నెరెమనెయ సుడుదు కూడలసంగమ దేవ. 

తెలుగు వచనం 


నిన్నుకసరు వానిపై నీకేల కసరయ్య?
నీకేమి ఒరిగేను? వారికేమి చెడేను?
తనువున కోపము తన పెద్దరికమునకు చేటు
మనమున కోపము తన తెలివికి చేటు 
ఇంటిలోని చిచ్చు ఇంటినే  కాల్చనిదే
పొరుగింటిని కాల్చదు కూడలసంగమ దేవ. 

వచనకర్త ఆంతర్యం 

ఇతరులపై ఆగ్రహద్వేషముల వల్ల ఫలితమేమి ఉండదు. అది తనని చెడుపునంతగా ఇతరులపై ప్రభావము చూపదు. 

విశ్లేషణ 

స్పర్ధలకు, అశాంతికి మూలకారణాలైన ఆగ్రహ-ద్వేషాలను ఉద్దేశిస్తోంది ఈ వచనం. ప్రతీ విషయంలో తొందరగా కోపం తెచ్చుకొనే (నాలాంటి) వారికోసమని కూర్చబడిన వచనం! సాధారణంగా ఎవరికీ కోపం ఊరికే రాదు. చుట్టూ జరిగే వాటిలో తనకి నచ్చనిది జరిగినప్పుడు అది కోపంగా పరిణమిస్తుంది. కాబట్టి కోపం ఎందుకు కలిగిందని ప్రశ్నిస్తే (లేదా ప్రశ్నించుకుంటే), ఏదో సాకు దొరకక మానదు. 

వీటిలో ఇతరులపై ఎక్కువరోజులు ఉండే కోపము ఒకరిపై ఒకరికి ఉండే ద్వేషమువల్ల కలిగేది. ఇలాంటి వారికోసం ప్రత్యేకంగా ప్రతిపాదించ బడింది ఈ వచనం. ఒకప్పుడు తనపై కోప్పడ్డాడనో, కసురుకున్నాడనో, అవమాన పరచాడనో, వారిపై కోపము పెంచుకొని దొరికిన ప్రతీ అవకాశంలో వారిపై ప్రతీకారేచ్చతో రగిలిపోయేవారుంటారు. తమ శాంతము కన్నా తన శత్రువు అశాంతే వాళ్ళకి ముఖ్యమై పోతుంది. ఇటువంటి ప్రతీకారేచ్ఛ కూడదని దానివల్ల ఒరిగేదేమీ ఉండదని ప్రస్తావన. నిన్ను కసరిన వానిపై నీవు కసరుకుంటే వెంటనే తగాదా పెరిగి మాటా మాటా పెరిగి నిష్టూరాలు కలుగుతాయి. కానీ దానివల్ల శాంతి దొరకదు. 

పెద్దరికమునకు చేటు: తనువుతో బహిర్గతమయ్యే కోపము మాట (లేదా దుర్భాష) చేత,  కీడు చేయడం, చెయ్యి చేసుకోవడం వంటి వాటితో వ్యక్త మవుతాయి. మాటలు అదుపు తప్పితే  చూసేవారికి ఇతను ఇటువంటి దుర్భాష, చెడు పలుకులు కూడా పలకగలడా అనే భావం కలుగుతుంది. ఇక చిన్నవారి ముందు హుందాతనము, పెద్దరికము మట్టిపాలై వారిపై "మీరు" అనే గౌరవ భావము పోయి, వెంటనే "వీడా?" అనే చిన్నతనపు భావము కలుగుతుంది. అంతేగాక ఇతరులపై ద్వేషాన్ని, కోపాన్ని ప్రోత్సహిస్తే, ఇక అటువంటి వారిని ఎవ్వరు వయస్సులో పెద్దవారైనా కూడా పెద్దవారని వ్యవహరించరు. వేరే వాళ్ళ మీదపడి ఏడ్చేవాడు వీడేమి మనకు సలహాలిస్తాడనే అనుకుంటారు. అలాకాక ఎవరైనా వస్తున్నారంటే  గనక వాళ్ళు కూడా వీరిలాగా ఇతరులపై ఏడ్వడానికే వస్తారు తప్ప మంచి విషయాలకు రారు - సన్నాసి సన్నాసి రాసుకుంటే బూడిద రాలినట్టు. 

అంతేగాక ప్రత్యేకంగా పిల్లలముందు ఇతరుల గురుంచి తక్కువగా(లేదా చెడుగా) మాట్లాడే ముందు ఒకటికి పదిసార్లు ఆలోచించుకోవాలి - ఆ ఇతరులు గిట్టని వారు బద్ధశత్రువులు అయినా సరే! ఆ ప్రభావంతో వాళ్ళు ఇతరులను తక్కువ చేసి మాట్లాడడం, లేదా వ్యంగ్యంగా ఇతరులపట్ల ప్రవర్తించడంలో తప్పులేదనే ఉద్దేశ్యంలో ఉండిపోతారు. ఇలాంటి పిల్లలనూ, ఇలాంటి ప్రభావంలో పెరిగిన పెద్దలనూ మన చుట్టూనే చూస్తుంటాము. వీరికి ఇతరుల మనసు నొప్పిస్తున్నామన్న సంకోచమే ఉండదు. కారణం చిన్నప్పటి నుండి పెరిగిన వాతావరణం, తమ ప్రవర్తనను తాము పరిశీలించుకోలేక పోవడం. అయితే వాళ్ళు తమ వ్యవహారము వలన, తమ చుట్టూ ఉన్న వారి చేత అసహ్యించ బడుతున్నారు. కాబట్టి పిల్లలు ఇతరులను కించ పరిచేటట్లు మాట్లాడినా, ప్రవర్తించినా వారిని వెంటనే వారించి తప్పని చెప్పాలి - మీకు ఆ క్షణంలో వారి దుష్ప్రవర్తన మీ శత్రువును అవమానిస్తున్నాడు గనక ఆనందం కలిగించినా సరే, వారి భవిష్యత్ వ్యక్తిత్వంపై అది అమితమైన దుష్ప్రభావాన్ని చూపుతుంది. మీరు వెంటనే విచక్షణతో వ్యవహరించి ఇది తప్పు అని చెప్పగల్గితే, వారు ముందు ముందు చాలా చోట్ల చాలా సందర్భాలలో హుందాగా వ్యవహరించే వారవుతారు. వ్యక్తిత్వ వికాసానికి, గొప్ప పదవులు పొందడానికి, పదవిలో ఎదగడానికి (job promotion కోసం) ఈ లక్షణం, చాలా అవసరం. చిన్నప్పటి నుండి నీర్చుకోకపోతే, లేదా నేర్పకపోతే వారి ఎదుగుదలకు ఇవి ఆటంకాలవుతాయి - ఇది అనుభవంతో తెలుసుకున్న విషయం. సందర్భం వచ్చింది కాబట్టి చెప్పడం మంచిదనిపించింది. అయితే ఇటువంటి వారిని కూడా ద్వేషించడం కన్నా వారి మానసిక పరిస్థితిని అర్థం చేసుకొని వారిపై కోపగించుకోక పోవడమే ఇతరుల గొప్పదనం. 

మనస్సులో కోపము: మరికొందరు కోపము బయట పెట్టక పోయినా మనస్సులో దాచుకొని ద్వేషించేవారు. వీరి వ్యవహారము వీరిని ఈ విషయంలోనూ సరిగ్గా అలోచించనీయకుండా వారిని విచక్షణారహితులుగా తప్పుదారి పట్టిస్తుంది. ప్రతికూల ఆలోచనలు (negative thoughts) పెరిగిపోయి సత్ప్రవరనకు దూరమవుతుంటారు, అర్థరహితంగా వ్యవహరిస్తారు. ఇటువంటి వారి ఆలోచనశక్తి , తెలివి, మనశ్శాంతి, తద్వారా ఆరోగ్యము అన్నీ చెడతాయి. ఇలాంటి వారి పరిస్థితిని తమను తాము పరిశీలించు కోవాలి, లేదా ఆప్తులు చెప్ప గలగాలి - వినే పరిస్థితిలో ఉంటే. 

బసవన్న ఈ కోపాన్ని అగ్నితో పోల్చాడు. ఇంట్లో చిచ్చు మొదలైతే అది ఇంటిని ముందు కాలుస్తుంది. ఆ తరువాతే పక్కింటిని అంటుకుంటుంది - ఆలోపు దాన్ని ఆపకపోతే. అలానే తనకోపము తనను ముందుగా కాల్చనిదే పక్కవానిపై ప్రభావం చూపదు అని.. "తనకోపమె తన శత్రువు" అనే తెలుగు సామెతకు ఈ వచనమే ఆధారమేమో!!

ఇతరులపై ఈర్శ, కోపాలను జయించడం, తద్వార శరణులు ఇతర శరణులపట్ల భక్తి భావంతో, గౌరవంతో వ్యవహరించడం వీరశైవులు ముఖ్యంగా అలవరచుకోవలసిన పద్ధతులు. 

శరణు శరణార్థి!!